انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده روز ۵ نوامبر برگزار میشود. در این انتخابات این امکان وجود دارد که رئیس جمهوری منتخب، برنده بیشترین تعداد آرای رای دهندگان در کشور نباشد. به این دلیل که در آمریکا، رئیس جمهوری به طور مستقیم با رای مردم انتخاب نمیشود، بلکه با رای «کالجهای انتخاباتی» یا «رای الکترال» انتخاب میشود. اما این اصطلاح به چه معنی است؟
در انتخابات ریاست جمهوری نوامبر، بیشتر آمریکاییها به یکی از دو نامزد، یعنی کامالا هریس از حزب دموکرات یا دونالد ترامپ از حزب جمهوریخواه، رأی خواهند داد.
اما این آراء مستقیماً تعیینکننده برنده انتخابات نیستند. انتخابات ایالات متحده به جای یک رقابت ملی، یک رقابت ایالت به ایالت است.
پیروزی در یکی از ۵۰ ایالت به این معناست که آن نامزد تمام آراء مجمع گزینندگان آن ایالت را کسب میکند. در مجموع، ۵۳۸ رأی مجمع گزینندگان وجود دارد.
هر ایالت تعداد مشخصی رأی مجمع گزینندگان که تقریباً متناسب با جمعیت آن ایالت است.
کالیفرنیا با ۵۴ رأی مجمع گزینندگان بیشترین تعداد را دارد، در حالی که ایالتهای کمجمعیتی مانند وایومینگ، آلاسکا، داکوتای شمالی و واشنگتن دیسی حداقل سه رأی مجمع گزینندگان را دارند.
بهطور کلی، ایالتها تمام رأیهای مجمع گزینندگان خود را به نامزدی میدهند که در رأیگیری رأیدهندگان عادی آن ایالت برنده میشود.
مثلاً، اگر یک نامزد ۵۰.۱ درصد آراء تگزاس را بهدست آورد، تمام ۴۰ رأی مجمع گزینندگان این ایالت به او اختصاص مییابد. حتی اگر نامزدی با اختلاف زیاد پیروز شود، تعداد آراء مجمع گزینندگان همان خواهد بود.
آیا ممکن است که بیشترین آراء را در سطح کشور کسب کرد، اما در انتخابات شکست خورد؟
بله، این امکان وجود دارد که نامزدی با برنده شدن در چند رقابت نزدیک، به ریاستجمهوری برسد، حتی اگر در کل کشور آراء کمتری داشته باشد.
در سال ۲۰۱۶، دونالد ترامپ با اینکه نزدیک به سه میلیون رأی کمتر از هیلاری کلینتون داشت، پیروز انتخابات شد. در سال ۲۰۰۰ نیز جرج بوش با وجود اینکه ال گور، نامزد دموکرات، بیش از نیم میلیون رأی بیشتر از او داشت، انتخابات را برد.
تنها سه رئیسجمهور دیگر بدون کسب اکثریت آراء مردمی انتخاب شدهاند که همه آنها در قرن نوزدهم بودهاند.
واژه «کالج» (مجمع) به گروه افرادی اشاره دارد که وظیفه رأی دادن از سوی ایالتها را برعهده دارند و به آنها «الکتر» (گزیننده) گفته میشود.
این سیستم تنها برای انتخاب رئیسجمهور به کار میرود، اما نتیجه دیگر انتخاباتهای آمریکا با رأیگیری مستقیم مردمی تعیین میشوند.
در برخی ایالتها، گزینندگان به طور نظری میتوانند به هر نامزدی که میخواهند رأی دهند، بدون توجه به اینکه رأیدهندگان از چه کسی حمایت کردهاند.
اما در عمل، گزینندگان تقریباً همیشه به نامزدی که بیشترین آراء را در ایالتشان کسب کرده است، رأی میدهند.
اگر یک گزیننده به نامزد مورد حمایت ایالت خود رأی ندهد، به او گزیننده «عهدشکن» گفته میشود.
در سال ۲۰۱۶، هفت رأی مجمع گزینندگان به این شکل داده شد، اما نتیجه انتخابات را تغییر نداد.
در برخی ایالتها، گزینندگان «عهدشکن» ممکن است جریمه شوند یا تحت پیگرد قانونی قرار بگیرند.
اگر هیچ نامزدی اکثریت آراء را بهدست نیاورد، مجلس نمایندگان، مجلس قانونگذاری سفلی ایالات متحده، برای انتخاب رئیسجمهور رأیگیری خواهد کرد.
این اتفاق تنها یک بار در سال ۱۸۲۴ رخ داده است، که در آن زمان آراء مجمع نمایندگان بین چهار نامزد تقسیم شده بود و هیچکدام موفق به کسب اکثریت نشدند.
با توجه به وضعیت کنونی احزاب جمهوریخواه و دموکرات، وقوع این سناریو در حال حاضر بسیار بعید به نظر میرسد.
در زمان تدوین قانون اساسی آمریکا در سال ۱۷۸۷، برگزاری رأیگیری سراسری برای انتخاب رئیسجمهور بهدلیل وسعت کشور و نبود روشهای ارتباطی مطمئن تقریباً غیرممکن بود.
به همین دلیل، طراحان قانون اساسی سیستم مجمع گزینندگان را ایجاد کردند.
این سیستم در ایالتهای جنوبی که بردهها بخش بزرگی از جمعیت را تشکیل میدادند، محبوب بود.
بردهها حق رأی نداشتند، اما بخشی از جمعیت به حساب میآمدند و این امر به ایالتهای جنوبی نفوذ زیادی میبخشید.
مزایا:
ایالتهای کوچکتر همچنان برای نامزدها مهم باقی میمانند
نامزدها نیازی به سفر به تمام کشور ندارند و میتوانند بر ایالتهای کلیدی تمرکز کنند
بازشماری آراء آسانتر است، چون مقامات میتوانند مشکلات را در یک ایالت مشخص پیگیری کنند
معایب:
ممکن است برنده رأی مردمی، انتخابات را ببازد
برخی رأیدهندگان احساس کنند رأی آنها تأثیری ندارد
قدرت بیش از حدی در «ایالتهای چرخشی» متمرکز است
بیشتر ایالتها در تمامی انتخابات به طور ثابت به یک حزب خاص رأی میدهند.
به همین دلیل، نامزدهای ریاستجمهوری به جای اینکه سعی کنند رأی شرکتکنندگان در کل کشور را به دست آورند، «ایالتهای چرخشی» خاصی را که ممکن است نتیجه انتخابات در آنها به هر سمتی برود، هدف قرار میدهند.
در سال ۲۰۲۴، ایالتهای آریزونا، جورجیا، میشیگان، نوادا، پنسیلوانیا و ویسکانسین به عنوان ایالتهای اصلی میدان نبرد شناخته میشوند.
در سال ۲۰۲۰، رأیدهندگان آمریکایی با مفهوم «گزینندگان جعلی» آشنا شدند، که در آن زمان جمهوریخواهان حامی ترامپ در هفت ایالت آمریکا گزینندگان خود را به منظور تغییر نتایج انتخابات ایجاد کردند.
در برخی موارد، آنها اسنادی شبیه به مدارک رسمی تهیه و امضا کردند، یا در تاریخ ۱۴ دسامبر، زمانی که گزینندگان در سراسر کشور برای رأیگیری رسمی گرد هم آمدند، به مراکز ایالتی رفتند.
برخی از افرادی که در این موضوع دخیل بودند، با پیگرد قانونی مواجه شدهاند و تحقیقات در این زمینه همچنان ادامه دارد.
منبع: بی بی سی